Leki recepturowe – czy to początek końca, czy nowy początek?

W ostatnich miesiącach branża farmaceutyczna żyje dyskusją na temat przyszłości leków recepturowych. Nowe przepisy, wprowadzone w celu uregulowania rynku farmaceutycznego i eliminacji nadużyć, budzą wiele pytań dotyczących przyszłości tego segmentu. Jak odnaleźć się w nowych warunkach?

Wpływ ostatnich zmian na rynek

Nowe regulacje, takie jak limity finansowania surowców farmaceutycznych oraz zwiększenie opłat za wykonanie leku recepturowego, wywołały poruszenie na rynku aptecznym. Maksymalne kwoty refundacji surowców przez NFZ oraz stawki taxy laborum wpłynęły na ostateczną cenę dla pacjentów, ale także poddały ocenie rentowność aptecznej receptury.

Coraz częściej słychać obawy dotyczące opłacalności produkcji leków recepturowych, zwłaszcza w kontekście braków kadrowych i wzrastającej konkurencji. Jednakże, leki te wciąż odgrywają istotną rolę w dostarczaniu spersonalizowanych terapii, zwłaszcza w dziedzinach takich jak pediatria, dermatologia czy ginekologia.

Receptura w medycynie XXI w. – perspektywa rozwoju

Bardzo istotne jest, aby rozważania ekonomiczne nie przesłoniły korzyści terapeutycznych, jakie odnoszą pacjenci, korzystający z leków recepturowych. Współczesna medycyna coraz częściej musi poszukiwać rozwiązań bardzo specjalistycznych, skrojonych na miarę pojedynczego przypadku chorego. Jednym z takich rozwiązań jest receptura, w której precyzyjnie dobiera się stężenie, dawkę, korzysta ze składników trudno dostępnych w lekach gotowych, a eliminuje barwniki, konserwanty, syntetyczne substancje zapachowe. Z terapii lekami robionymi korzystają m.in pacjenci z ciężkimi przypadkami alergii, chorzy z trudno gojącymi się ranami, łuszczycą czy trądzikiem różowatym. Nie można też zapominać o osobach cierpiących na schorzenia rzadkie, w których nawet jeśli istnieje gotowa terapia, to droga do jej wdrożenia u pacjenta jest często skomplikowana i wieloetapowa.

Segment leków robionych w krajach takich jak Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, czy bliższe nam Niemcy z roku na rok rośnie. Farmaceuci w wielu krajach dostrzegają potencjał tworzenia personalizowanych terapii. Na brytyjskim rynku z powodzeniem funkcjonują apteki wyspecjalizowane tylko w lekach robionych.

Wydaje się, że w czasie transformacji zawodu farmaceuty w Polsce i dążenia do wzmocnienia roli tego zawodu w systemie opieki nad pacjentem, świadoma rezygnacja części specjalistów z unikatowych umiejętności i możliwości opracowania leków „własnymi rękoma” jest niezasadna.

Opłacalność i szanse dla mniejszych aptek

Pomimo wyzwań, leki recepturowe tworzą szansę na zwiększenie konkurencyjności dla mniejszych aptek. Indywidualizacja terapii oraz specjalizacja w produkcji receptur mogą być kluczowe dla budowania lojalności pacjentów i wyróżnienie na rynku. Ponadto, leki recepturowe mogą być elementem wzmocnienia usług opieki farmaceutycznej, podnosząc prestiż aptek i wzmacniając rolę farmaceutów.

Na pewno ważnym aspektem jest również wsparcie ze strony niektórych dystrybutorów, którzy dostosowują ceny surowców do nowych regulacji m.in. poprzez zaktualizowanie swoich cenników i wprowadzenie ceny za 1 gram surowca niezależnie od wielkości zamówienia, cena jednostkowa za 1 gram dla wszystkich jest taka sama. Jest to istotne, szczególnie dla mniejszych aptek, ponieważ minimalizuje ryzyko strat, apteka nie zamawia więcej surowców niż faktycznie potrzebuje.

Podsumowując, choć wprowadzenie nowych regulacji dotyczących leków recepturowych stawia przed aptekami wiele wyzwań, to jednocześnie otwiera nowe perspektywy rozwoju, a także umożliwia budowanie i umacnianie pozycji farmaceuty jako eksperta farmakoterapii, jest tez szansą na zwiększenie konkurencyjności mniejszych podmiotów. Leki robione są ważnym segmentem współczesnej medycyny i odpowiedzią na potrzebę indywidualizacji i personalizacji leczenia. Ważne abyśmy jako środowisko potrafili stworzyć warunki do rozwoju tej dziedziny farmacji, która często jest jedyną możliwością efektywnej terapii dla części naszych pacjentów.