12.03.2024 | 6 min czytania
Prawie połowa Europejczyków cierpi na choroby skóry [1] i mogą one dotyczyć osób w każdym wieku. Osoby z problemami dermatoz często na początku szukają pomocy w aptekach, a farmaceuci odgrywają kluczową rolę we wspieraniu pacjentów w procesie leczenia i pielęgnacji skóry.
Dermatozy to choroby, które obejmują skórę oraz jej przydatki: gruczoły potowe i łojowe, paznokcie i włosy. [2] Mogą być ostre, przewlekłe lub być związane ze stanem fizjologicznym
np. dermatozy ciążowe. [3] Niektóre zmiany skórne mogą być charakterystyczne dla okresu rozwojowego, np. potówki u niemowląt czy plamy starcze u osób starszych. Etiologia chorób skóry może być bakteryjna, wirusowa, grzybiczna, alergiczna, uwarunkowana genetycznie czy czynnikami fizycznymi. [2]
Dermatozom towarzyszą wykwity, które wskazują na konkretna jednostkę chorobową. Wykwity pierwotne powstają w wyniku bezpośredniego procesu chorobowego w skórze, a wtórne
są konsekwencją długotrwałego utrzymywania się wykwitów pierwotnych. [4]
AZS (Atopowe Zapalenie Skóry) to choroba o charakterze zapalnym, przewlekłym i nawracającym, której objawy zazwyczaj pojawiają się już w okresie niemowlęcym. Objawami choroby są zmiany skórne, takie jak zaczerwienienia, grudki oraz pęcherzyki, które mogą przekształcać się w wilgotne rany. AZS dotyczy różnych części ciała, w tym twarzy, głowy, uszu, kolan i łokci, a także wewnętrznych stron kończyn, szyi oraz na grzbietów rąk i stóp. Charakterystycznym symptomem jest intensywny świąd. [5]
ŁZS (Łojotokowe Zapalenie Skóry) to powszechnie występująca dolegliwość dermatologiczna dotykająca niemowlęta, młodzież oraz dorosłych. Typowymi symptomami tej choroby jest świąd, zaczerwienienie oraz łuszcząca się skóra, które zwykle obejmuje obszar głowy, twarzy, klatki piersiowej, pach i pachwin. Drożdżak z rodzaju Malassezia wchodzi w skład prawidłowej mikroflory skóry, ale
u osób z ŁZS wnika do warstwy rogowej naskórka, uwalnia lipazę, która powoduje powstanie stanu zapalnego. [6]
Łuszczyca jest niezakaźną zapalną, przewlekła chorobą o podłożu ogólnoustrojowym, charakteryzującą się nadmiernym rogowaceniem naskórka. Objawy łuszczycy to specyficzne zmiany skórne takie jak czerwonobrunatne grudki, tarczki pokryte srebrzystymi łuskami oraz potencjalny świąd. Typowe miejsca występowania to łokcie, kolana, owłosiona skóra głowy i okolica lędźwiowo-krzyżowa. [7]
Łupież jest przewlekłym schorzeniem o podłożu łojotokowym. Jako przyczyny tego stanu wymienia się grzyby z rodzaju Malassezia spp., zaburzenia hormonalne, czynniki zewnętrzne takie jak klimat czy niewłaściwa pielęgnacja włosów, a także nieprawidłową odnowę komórek naskórka. Charakterystyczną cechą łupieżu jest intensywne, drobno płatowe łuszczenie się naskórka. Najbardziej popularny jest łupież suchy i łupież tłusty. Łupież suchy zazwyczaj pojawia się na owłosionej skórze głowy, choć może dotyczyć również rzęs i brwi. Z kolei łupież tłusty objawia się obecnością żółtych, tłustych łusek, które mocno przylegają do skóry. [8]
Dermokosmetyki to preparaty, których celem jest wspomaganie farmakoterapii chorób
w okresie leczenia i remisji choroby, jednak mogą być one stosowane w pielęgnacji skóry zdrowej. Dodatkowo znajdują zastosowanie w łagodzeniu działań niepożądanych farmakoterapii. Mogą zawierać różne składniki aktywne: witaminy, kwasy czy składniki roślinne [9], jednocześnie często zawierają mniej substancji drażniących np. konserwantów. Są zalecane
w osobom z problemami AZS, ŁZS, łuszczycy czy w łupieżu. [10]
Niacynamid to pochodna witaminy B3 o właściwościach antyoksydacyjnych i w zależności od stężenia wykazuje działanie przeciwświądowe, przeciwdrobnoustrojowe, wazoaktywne, fotoochronne, sebostatyczne i rozjaśniające. Wpływa na prawidłowy poziom WKT, ceramidów, stabilizuje barierę naskórkową i poprawia nawilżenie. [9]
Pantenol występuje w formie prowitaminy, która dzięki małym rozmiarom łatwo wnika w głębsze warstwy skóry. Jest substancją hydrofilową, dlatego odpowiada za prawidłowe nawilżenie naskórka. [10]
Kwas hialuronowy związek organiczny występujący we wszystkich organizmach w postaci soli sodowej (hialuronianu sodu). W roztworach wodnych może tworzyć żele, a zastosowany na skórę zapewnia jej nawilżenie, ujędrnienie, hamuje procesy starzenia oraz poprawia gojenie się ran. Dowiedziono, że kwas hialuronowy oddziałuje na wzrost keratynocytów i ich proliferację. [11, 12]
Wyciąg z lukrecji działa nawilżająco i zmiękczająco, zapobiega utracie wody przez naskórek, jednocześnie wygładza skórę i redukuje przesuszenie. Posiada właściwości przeciwzapalne, co przyczynia się do zmniejszenia swędzenia i łagodzenia podrażnień. Znajduje zastosowanie w produktach przeznaczonych do wspierania terapii AZS oraz łuszczycy. Dodatkowo, rozjaśnia on przebarwienia i wyrównuje koloryt skóry. Jako przeciwutleniacz, neutralizuje wolne rodniki i opóźnia procesy starzenia skóry, które mogą być wywołane na przykład przez promieniowanie UV. [13]
Do apteki przychodzi 42-letni Pani Ania z problemem łupieżu, który sama u siebie zdiagnozowała. Od 3 tygodni stosuje preparat w formie szamponu z 2 % ketokonazolem, który polecił jej mąż, jednak skarży się na podrażnienie i świąd skóry. Pani Ania prosi o preparat, który pomoże nawilżyć skórę i złagodzić podrażnienie skóry głowy.
Zoxiderm 150 emulsja to preparat, który można zarekomendować w codziennej pielęgnacji. Dzięki formie emulsji charakteryzują się większą adhezją do powierzchni skóry, niż szampon. Preparat zawiera SEBARYL – kompleks 13 substancji w skład którego wchodzi m.in. ekstrakt z drożdży, niacynamid, pantenol, glukonian cynku oraz wyciąg z lukrecji. Oktopiroks to składnik działający normalizująco
i przeciwłupieżowo, a kwas hialuronowy dba o odpowiednie nawilżenie skóry. Zoxiderm 150 głęboko nawilża skórę, łagodzi podrażnienia i zmniejsza świąd, a dodatkowo reguluje proces złuszczania skóry
i zmniejsza przetłuszczanie się włosów. Pacjentka powinna stosować emulsję 2-3 razy w tygodniu.
Pani Ania dodatkowo prosi o polecenie kremu do twarzy, ostatnio skarży się na przesuszoną skórę. Zależy jej na kremie, który nie będzie pozostawiał tłustego filmu; chciałaby go stosować pod makijaż.
Zoxiderm krem dzięki obecności składników aktywnych: niacynamidu, pantenolu, kwasu hialuronowego oraz wyciągu z lukrecji zapobiega nadmiernej suchości i szorstkości skóry. Zmniejsza uczucie napięcia i nadmiernego łuszczenia się naskórka. Może być stosowany u osób ze skórą wrażliwą i łojotokową. Nie pozostawia tłustego filmu, w związku z tym świetnie nada się pod makijaż. Krem powinien być aplikowany na skórę 1 raz dziennie.
Praktyka apteczna
Ząbkowanie i zaburzenia snu u dzieci – jak może pomóc farmaceuta?Niepokój związany z ząbkowaniem czy trudności z prawidłowym snem to częste...
Praktyka apteczna
Czy wiesz, że ponad 40% Polaków jest niezadowolonych ze swojego snu?Najnowszy raport, autorstwa UCE RESEARCH i platformy ePsycholodzy.pl, oparty...
Praktyka apteczna
Program „Drobne dolegliwości”- oficjalne polskie zaleceniaOpieka farmaceutyczna w Polsce to nadal dla wielu farmaceutów temat nieodgadnionej...
Materiały i treści opublikowane na stronie, jak również jej projekt graficzny jako całość, podlega ochronie prawnej, w tym na mocy przepisów prawa autorskiego, prawa własności przemysłowej oraz ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zabronione jest powielanie lub wykorzystywanie w inny sposób jakichkolwiek materiałów i treści w całości jak i w części bez pisemnej zgody administratora strony wskazanego w nocie prawnej. Zamieszczanie linków do strony lub do treści w niej zawartych jest dopuszczalne tylko do celów prywatnych, niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.