Czop woskowinowy – błędy popełniane przez pacjentów

29.11.2023  |  6 min czytania

Dodaj do ulubionych

Odkryj tajniki prawidłowej higieny uszu i unikaj błędów związanych z czopem woskowinowym. Dowiedz się, jak działa sprytny mechanizm samooczyszczania ucha, identyfikuj niepokojące objawy i unikaj najczęstszych błędów w pielęgnacji.

Spis treści

  1. Budowa ucha i rola woskowiny
  2. Sprytny mechanizm samooczyszczania przewodu słuchowego
  3. Niepokojące objawy ze strony kanału słuchowego
  4. Najczęściej popełniane błędy w higienie uszu
  5. Jak powinna wyglądać prawidłowa higiena uszu?
  6. Źródła:

Woskowina kojarzy się rodzicom z niewłaściwą higieną dziecięcych uszu. Tymczasem pełni ona bardzo ważną funkcję. Dowiedz się jakich wskazówek, dotyczących prawidłowej higieny uszu dziecka, udzielać pacjentom.

Budowa ucha i rola woskowiny

Anatomicznie ucho zewnętrzne składa się z dwóch części: małżowiny usznej i przewodu słuchowego zewnętrznego. To ten ostatni jest sprawcą zamieszania z woskowiną. Tu bowiem znajdują się gruczoły łojowe przywłosowe oraz gruczoły woszczynowe. Ich wydzielina w połączeniu ze złuszczonym naskórkiem określana jest woskowiną (woszczkiem). Pełni ona wiele istotnych funkcji. Nie tylko natłuszcza bardzo cienką skórę przewodu słuchowego, ale również chroni przed drobnoustrojami czy zanieczyszczeniami mechanicznymi[1].

Sprytny mechanizm samooczyszczania przewodu słuchowego

Uszy podlegają sprytnemu mechanizmowi samooczyszczania. Nadmiar woskowiny usuwany jest poprzez fizjologiczne złuszczanie się komórek nabłonka, które migrują w kierunku otworu ujścia przewodu słuchowego zewnętrznego oraz dzięki pracy żuchwy. Najczęściej problemy z zalegającą w przewodzie słuchowym woskowiną nie wynikają z jej nadmiernego wytwarzania, ale są efektem zaburzenia mechanizmów samooczyszczania. Obserwuje się to dość często u dzieci. W tym przypadku ma to związek z budową przewodu słuchowego, który jest stosunkowo wąski i sprzyja kumulowaniu się woskowiny[1].

Niepokojące objawy ze strony kanału słuchowego

Należy podkreślić, że jedyną wydzieliną, która może się pojawiać u zdrowego dziecka w przewodzie słuchowym zewnętrznym jest woszczek, który może mieć różną konsystencję. Czasem, jeżeli jest rzadki, można go mylić z wyciekiem z ucha. W takim przypadku ocenia się kilka istotnych czynników, takich jak, między innymi: miejsce powstania wycieku, jego charakter i zapach, długość jego utrzymywania się oraz objawy towarzyszące. Szczególnie groźne są ropne wycieki i nie wolno ich lekceważyć. Natomiast pojawianie się woszczku, nawet w zwiększonej ilości, nie jest objawem patologicznym i wymaga jedynie prawidłowych zabiegów higienicznych[2].

Najczęściej popełniane błędy w higienie uszu

Do najpowszechniej popełnianych błędów należy wkładanie patyczków higienicznych do otworu słuchowego. Pamiętajmy, że woskowina stanowi ogniwo mądrego, przemyślanego przez naturę mechanizmu i nie należy się jej agresywnie pozbywać. Manipulacja patyczkami wpycha woskowinę w dalsze części kanału słuchowego i doprowadza do formowania czopu. Taki zabieg “higieniczny” wiąże się również z ryzykiem perforacji błony bębenkowej, a nawet trwałą utratą słuchu. Dodatkowo średnica patyczka kosmetycznego jest zbliżona do średnicy przewodu słuchowego zewnętrznego, dlatego używanie patyczków może powodować mikrourazy ściany przewodu słuchowego, a to z kolei stanowi otwarte wrota dla zakażenia[3]. Laryngolodzy już od dawna alarmują, aby nie używać patyczków w tym celu. Wciąż jednak jest to najpopularniejszy błąd w higienie uszu dzieci oraz dorosłych. Rzadziej spotykanym zagrożeniem jest świecowanie uszu. Swego czasu Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (URPLWMiPB) ostrzegał pacjentów przed zagrożeniem związanym ze stosowaniem wyrobów o nazwie “świece uszne”, inaczej: konchy czy świece ziołowe do świecowania uszu. Mają one formę kilkunastocentymetrowych rurek wykonanych z bawełny i wosku pszczelego z dodatkiem substancji zapachowych. Producenci zalecają je do stosowania w celach pielęgnacyjnych oraz przy różnorakich dolegliwościach usznych. URPLWMiPB alarmuje, że tego typu zabiegi nie mają uzasadnienia medycznego i wiążą się jedynie z dużym ryzykiem poparzeń oraz uszkodzeń uszu[4].

Jak powinna wyglądać prawidłowa higiena uszu?

Prawidłowa higiena uszu powinna opierać się na oczyszczaniu zewnętrznych części ucha. Do tego celu najlepiej zastosować ciepłą wodę z delikatnym detergentem o neutralnym pH. Stosowanie agresywnych kosmetyków może przyczynić się do zwiększenia produkcji woskowiny w mechanizmie obronnym organizmu. A co wobec tego z zewnętrznym przewodem słuchowym? Otóż dostępne są gotowe preparaty ułatwiające usuwanie woskowiny i wspomagające utrzymanie prawidłowej wilgotności w przewodzie słuchowym. Warto zwrócić uwagę na te wyroby medyczne, których skład bazuje na naturalnych, sprawdzonych składnikach i które mają dopasowany do ucha aplikator.

Źródła:

  1. Clegg AJ, Loveman E, Gospodarevskaya E, Harris P, Bird A, Bryant J i wsp. The safety and effectiveness of different methods of earwax removal: a systematic review and economic evaluation. Health Technol Assess, 2010, 14(28): 1-192.
  2. Dąbrowski P. Nawracające infekcje uszu. Lekarz POZ, 2018, 6: 453-459.
  3. Skarżyński PH, Skarżyńska M. Właściwa higiena uszu. Dostęp on-line 29.11.23 r.: https://forumpediatrii.pl/artykul/wlasciwa-higiena-ucha
  4. Komunikat URPLWMiPB: https://www.urpl.gov.pl/sites/default/file /Komunikat.Prezesa.-.swiece.uszne_.PDF.

Więcej z tej kategorii

Praktyka apteczna

Pigułka „dzień po” – co farmaceuta wiedzieć powinien?

Antykoncepcja stanowi podstawowy element kontroli urodzin. Dużym przełomem...

Artykuł

Praktyka apteczna

Jakość snu a menopauza - co doradzić pacjentce?

Okres okołomenopauzalny może wiązać się z wieloma przykrymi dolegliwościami,...

Artykuł

Praktyka apteczna

Alergiczny nieżyt nosa – case study

W obliczu rosnącej liczby osób cierpiących na alergie w Polsce, alergiczny...

Artykuł

Materiały i treści opublikowane na stronie, jak również jej projekt graficzny jako całość, podlega ochronie prawnej, w tym na mocy przepisów prawa autorskiego, prawa własności przemysłowej oraz ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zabronione jest powielanie lub wykorzystywanie w inny sposób jakichkolwiek materiałów i treści w całości jak i w części bez pisemnej zgody administratora strony wskazanego w nocie prawnej. Zamieszczanie linków do strony lub do treści w niej zawartych jest dopuszczalne tylko do celów prywatnych, niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.