Oświadczenie

Dostęp do zawartości serwisu farmacja.expert jest możliwy dla osób uprawnionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi.

Czy suplementacja kolagenu wpływa na kondycję skóry?

28.10.2024  |  4 min czytania

Dodaj do ulubionych

Kolagen jest najbardziej powszechnym białkiem ludzkiego organizmu, znajdującym się m.in. w skórze. W ostatnich latach zyskał ogromną popularność w kosmetologii i dermatologii. Coraz więcej osób sięga po preparaty zawierające ten składnik, licząc, że poprawi on kondycję ich skóry. Jako farmaceuci, powinniśmy jednak oceniać te produkty w kontekście aktualnych, rzetelnych badań. Co na to nauka?

Spis treści

  1. Kolagen – budulec naszego organizmu
  2. Kolagen – spadek produkcji
  3. Kolagen i jego wpływ na skórę
  4. Suplementacja kolagenem a badania
  5. Kolagen – na co zwrócić uwagę?
  6. Podsumowanie

Kolagen – budulec naszego organizmu

Kolagen stanowi najbardziej powszechne białko w organizmie człowieka. Występuje m.in. w skórze, chrząstce czy kościach. Różne rodzaje kolagenów mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia elastyczności i wytrzymałości tkankom oraz narządom [1]. Dominującą formą (nawet około 85-90%) w skórze człowieka jest kolagen I, a także kolagen III (do 15%) [2].

Kolagen – spadek produkcji

W młodym organizmie kolagen podlega regularnej wymianie i systematycznej odbudowie.
W syntezie włókien kolagenowych biorą udział m.in. estrogeny oraz hormony tarczycy. Wraz z wiekiem stopniowo zanika zdolność odtwarzania włókien kolagenowych, a niektóre czynniki mogą dodatkowo ten proces potęgować. Należą tu, m.in.:

  • nadmierna ekspozycja na słońce,
  • palenie tytoniu,
  • alkohol,
  • brak snu [1,3].

Kolagen i jego wpływ na skórę

Kolagen jest głównym białkiem tkanki łącznej, które zapewnia odpowiednie napięcie, sprężystość, utrzymanie właściwego poziomu nawilżenia i elastyczność skóry [3]. Należy podkreślić, że ze względu na wysoką masę cząsteczkową kolagen nie ma możliwości penetrowania przez naskórek. Zaaplikowany w ten sposób działa więc jedynie na powierzchni skóry ograniczając transepidermalną utratę wody poprzez tworzenie hydrofilowego filmu [2]. Naturalnym źródłem kolagenu są głównie produkty pochodzenia zwierzęcego. Produkty zawierające kolagen to preparaty w postaci kapsułek lub proszku. Większość zawiera hydrolizat kolagenu. Peptydy kolagenowe (ang. collagen peptides; CP) są szybko wchłaniane. Około 10% jest bezpośrednio transportowane z przewodu pokarmowego do krwi [4]. Zgodnie z wynikami badania Sibilli i wsp. głównym dipeptydem występującym w ludzkim osoczu po spożyciu hydrolizatu kolagenu jest prolina-hydroksyprolina (Pro-Hyp) [4,5].

Suplementacja kolagenem a badania

Badanie z 2015 r. dotyczyło przyjmowania peptydów kolagenu o masie cząsteczkowej 2000-5000 Da. W badanie zaangażowano 69 kobiet (wiek 35-55 lat). Zostały one podzielone na dwie grupy. Grupa badana otrzymywała 2,5 g lub 5,0 g hydrolizatu kolagenu, a grupa kontrolna placebo, raz dziennie przez 8 tygodni. Po 4 tygodniach w grupie badanej zaobserwowano wzrost gęstości kolagenu w skórze właściwej, natomiast po 8 tygodniach stosowania znaczący wzrost w nawilżeniu skóry [6]. Podobne wnioski wysunięto w przeglądzie systematycznym z 2020 roku. Prawie wszystkie uwzględnione badania wykazały korzystny wpływ suplementacji kolagenem na kondycję skóry [7]. Przeprowadzona w 2021 roku metaanaliza obejmowała 19 randomizowanych badań klinicznych. Wykazała ona, że suplementacja hydrolizowanym kolagenem przez co najmniej 90 dni może poprawiać elastyczność i nawilżenie skóry. Wyniki te były bardziej widoczne w grupach stosujących kolagen typu I (dominującym w skórze) [8]. Przyjmuje się, że bezpieczna dzienna porcja kolagenu mieści się w zakresie 2,5-15 g, w zależności od rodzaju suplementu [9].

Kolagen – na co zwrócić uwagę?

Istotny jest rodzaj kolagenu i jego jakość. Warto jednak zwrócić jeszcze uwagę na porcję w jednej kapsułce/saszetce i czas suplementacji. Większość badań wykazuje korzyści przy porcjach wynoszących od 2,5 g  kolagenu dziennie, przy czym minimalny czas suplementacji wynosi 8 tygodni [9]. Kolagen jest generalnie bezpieczny do stosowania, jednak u szczególnych grup nie są wykluczone reakcje alergiczne.

Podsumowanie

Wszechobecność kolagenu, a przede wszystkim jego ważna funkcja sprawiają, że od wielu dekad stanowi on przedmiot intensywnych badań. Kolagen jest niewątpliwie jednym z głównych elementów budulcowych naszej skóry. Badania sugerują, że peptydy kolagenowe mogą wpływać korzystnie na kondycję naszej skóry. Jednak mechanizmy te nie są do końca poznane, a skuteczność kolagenu może zależeć od jego biodostępności [9].

Piśmiennictwo:

  1. Łuszczyna W. Kolagen a organizm człowieka. Lek w Polsce, 2022, 32(368): 33-42.
  2. Żelaszczyk D, Waszkielewicz A, Marona H. Kolagen – struktura oraz zastosowanie
    w kosmetologii i medycynie estetycznej. Estetol Med Kosmetol. 2012, 2(1): 14-20.
  3. Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A. Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru. Lek w Polsce. 2019, 29 (11/12): 6–10.
  4. Bugla K i wsp. Potencjalny wpływ doustnej suplementacji kolagenu na układ mięśniowo-szkieletowy: gęstość mineralna kości, siła mięśniowa i potreningowa bolesność mięśni, stabilność oraz ruchomość stawów, zastosowania w reumatologii i tendinopatiach – przegląd artykułów. Farmacja Współczesna. 2024, 17: 108-115.
  5. Sibilla S, Godfrey M, Brewer S i wsp. An Overview of the Beneficial Effects of Hydrolysed Collagen as a Nutraceutical on Skin Properties.
  6. Asserin J, Lati E, Shioya T, Prawitt J. The effect of oral collagen peptide supplementation on skin moisture and the dermal collagen network: evidence from an ex vivo model and randomized, placebo-controlled clinical trials. Journal of cosmetic dermatology. 2015,14 (4), 291–301.
  7. Barati M, Jabbari M, Navekar R, Farahmand F, Zeinalian R, Salehi-Sahlabadi A, Abbaszadeh N, Mokari-Yamchi A, Davoodi SH. Collagen supplementation for skin health: A mechanistic systematic review. Journal of cosmetic dermatology. 2020,  19(11), 2820–2829.
  8. Roseane B, Weimer P, Rossi RC. Effects of hydrolyzed collagen supplementation on skin aging: a systematic review and meta-analysis. Int J Dermatol. 2021, 60(12):1449-1461.
  9. Kaziród K i wsp.Suplementacja kolagenem – czy przynosi realne korzyści? Quality in Sport. 2023, 13(1): 88-107.

Więcej z tej kategorii

Praktyka apteczna

Czy w aptece można nosić kolorowy fartuch?

W służbie zdrowia powszechnie przyjęło się, że fartuchy medyczne mają...

Artykuł

Praktyka apteczna

5 faktów na temat wpływu leków na aktywność seksualną

Poznaj najważniejsze fakty w zakresie wpływu farmakoterapii na aktywność...

Artykuł

Praktyka apteczna

Oś jelita-mózg – zakłócenia na linii

Odkryj, dlaczego IBS dotyka dwukrotnie częściej kobiety i jakie są główne...

Artykuł

Materiały i treści opublikowane na stronie, jak również jej projekt graficzny jako całość, podlega ochronie prawnej, w tym na mocy przepisów prawa autorskiego, prawa własności przemysłowej oraz ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zabronione jest powielanie lub wykorzystywanie w inny sposób jakichkolwiek materiałów i treści w całości jak i w części bez pisemnej zgody administratora strony wskazanego w nocie prawnej. Zamieszczanie linków do strony lub do treści w niej zawartych jest dopuszczalne tylko do celów prywatnych, niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.