Magnez jest jednym ze składników mineralnych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Bierze udział m.in. w pracy nerwów i mięśni, serca, utrzymaniu prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi, integralności kości oraz w metabolizmie glukozy i insuliny. Niedobór magnezu (hipomagnezemia) wiąże się z większą podatnością na negatywne skutki stresu oraz z wieloma przewlekłymi chorobami, w tym migrenowymi bólami głowy, incydentami sercowo-naczyniowymi (zawał serca, udar mózgu), nadciśnieniem tętniczym czy cukrzycą typu 2 [1].
Według różnych badań ocenia się, że większość populacji polskiej: 61–90% mężczyzn oraz 52–70% kobiet, cechuje się zbyt małą podażą magnezu. Wielu Polaków może więc zmagać się z symptomami jego niedoboru i mieć trudność, by zidentyfikować ich źródło, ponieważ objawy niedoboru magnezu są różnorodne i często niecharakterystyczne [1].
Niewielki niedobór magnezu jest zwykle bezobjawowy, ale głębszy deficyt tego pierwiastka może się objawiać jako stałe osłabienie, łatwe męczenie się, zaburzenia koncentracji i uwagi, większa podatność na infekcje, większa podatność na stres, drżenia i mrowienia rąk, drżenia powiek i warg, nadpobudliwość psychoruchowa, uczucie niepokoju, uczucie kołatania serca [1].
W Polsce jest zdiagnozowanych ok. 2,9 mln dorosłych chorych na cukrzycę, czyli problem dotyczy co jedenastej dorosłej osoby w naszym kraju [2] . Do tego aż 5 mln Polaków ma już stan przedcukrzycowy [3]. Są to osoby szczególnie wrażliwe na niedobór magnezu [1].
Magnez odgrywa ważną rolę w metabolizmie glukozy i insuliny. Bezpośrednio uczestniczy w regulacji transportu glukozy do komórki oraz w procesie wydzielania insuliny przez trzustkę [1,4]. W literaturze podkreśla się związek przewlekłego niedoboru magnezu z występowaniem insulinooporności, cukrzycy typu 2, zespołu metabolicznego oraz zaburzeń gospodarki lipidowej [1]. Wykazano, że niedobór magnezu wiąże się z niedostateczną kontrolą glikemii oraz ze zwiększonym ryzykiem rozwoju retinopatii cukrzycowej [1]. W przypadku niskiego stężenia magnezu w surowicy ryzyko rozwoju cukrzycy może wzrastać nawet o 55% [5], a obniżone stężenie magnezu obserwowane jest u 50% cukrzyków [4].
Aby potwierdzić korzystny wpływ zwiększonego spożycia magnezu na prawidłową gospodarkę glukozy i insuliny przeprowadzono badanie Women’s Health Study obejmujące 39 345 kobiet ≥ 45 roku życia. Wykazało ono, że wyższe spożycie magnezu wiązało się ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2, szczególnie u otyłych kobiet [6]. Z kolei metaanaliza 40 badań obejmujących łącznie ponad 1 milion uczestników wykazała, że dodatkowe 100 mg magnezu dziennie dostarczonego wraz z dietą, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 o 19% [7].
Badania wykazały również, że przyjmowanie magnezu prowadzi do poprawy parametrów wrażliwości na insulinę u osób z wysokim ryzykiem cukrzycy poprzez zmniejszenie insulinooporności i zwiększenia wydzielania insuliny oraz poprawy metabolizmu glukozy u osób z cukrzycą, czyli może wpłynąć na lepszą kontrolę choroby [8].
Osoby z cukrzycą powinny przyjmować 240–480 mg magnezu dziennie [1].
Wskazane jest spożycie produktów naturalnie bogatych w magnez. Są to np.: produkty zbożowe (otręby, kasza gryczana, pieczywo pełnoziarniste), nasiona roślin oleistych i strączkowych (pestki słonecznika i dyni, fasola, groszek, soja), orzechy, kakao, gorzka czekolada, a także ryby, ziemniaki, banany, niektóre warzywa (głównie zielone, np. liście szpinaku) oraz woda pitna (szczególnie twarda) [1]. W razie niewystarczającej podaży należy przyjmować dodatkowo preparat magnezu. Najbardziej optymalnym wyborem są sole organiczne magnezu (cytrynian, mleczan), które mają największą przyswajalność i wchłaniają się w 90%. W niektórych schorzeniach np. przy nadkwasowości i stanach zapalnych śluzówki żołądka warto wybrać tlenek, który neutralizuje kwasowość soku żołądkowego. Wchłanianiu magnezu sprzyjają witamina B6 , witamina D oraz insulina. Wybierając preparat magnezu warto zwrócić uwagę na dodatek witaminy B6. Witamina B6 zwiększa wchłanianie magnezu z przewodu pokarmowego o 20-40%, ułatwia transport do komórek organizmu i utrzymuje jego wewnątrzkomórkowe zapasy na właściwym poziomie. Osoby narażone dodatkowo na przewlekły stres powinny rozważyć zastosowanie preparatu magnezu z adaptogenem, np. ashwagandhą, której korzystny wpływ na zmniejszenie poziomu stresu wykazano w badaniach [1].
Praktyka apteczna
Gorsze samopoczucie u kobiet w ciąży i matek karmiących piersią - co może doradzić farmaceuta?Kobiety w ciąży i matki karmiące piersią powinny szczególnie zadbać o...
Praktyka apteczna
Pacjent z naciągniętym mięśniem w Twojej aptecePacjent z urazem mięśni to codzienność farmaceutów. Naciągnięcie nie...
Praktyka apteczna
Objawy i przyczyny zespołu suchego okaZespół suchego oka to powszechna dolegliwość okulistyczna. Dowiedz się...
Materiały i treści opublikowane na stronie, jak również jej projekt graficzny jako całość, podlega ochronie prawnej, w tym na mocy przepisów prawa autorskiego, prawa własności przemysłowej oraz ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zabronione jest powielanie lub wykorzystywanie w inny sposób jakichkolwiek materiałów i treści w całości jak i w części bez pisemnej zgody administratora strony wskazanego w nocie prawnej. Zamieszczanie linków do strony lub do treści w niej zawartych jest dopuszczalne tylko do celów prywatnych, niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.