Czym jest „pocovidowa mgła mózgowa”?

Poznaj objawy, przyczyny i strategie wspomagające pacjentów w powrocie do zdrowia po przebyciu choroby. Dowiedz się jak wspierać pacjentów walce ze skutkami COVID-19."

„Mgła mózgowa” to potoczna nazwa dolegliwości wynikających z zaburzeń OUN wskutek przebycia COVID-19. Jakie preparaty mogą wspomóc rekonwalescencję? Sprawdź, zapoznając się z artykułem.

Wirus SARS-CoV-2 – charakterystyka i sposób zakażenia

Koronawirus SARS-CoV-2 jest obecny w naszej świadomości od grudnia 2019 roku. Stał się przyczyną największej światowej pandemii ostatnich lat. Przenosi się przede wszystkim drogą kropelkową. Okres inkubacji wynosi od 1 do 14 dni, na ogół 5 dni. Wirus zakaża początkowo przede wszystkim komórki górnych dróg oddechowych, skąd może rozprzestrzeniać się i infekować komórki pęcherzyków płucnych. Może również wydostawać się poza układ oddechowy – do mięśnia sercowego, naczyń krwionośnych, jelit, nerek, trzustki, OUN oraz męskich narządów płciowych.

COVID-19 – z czego wynikają objawy choroby?

W związku z tym, wywołana przez niego choroba – COVID-19 może mieć bardzo różnorodny przebieg kliniczny i zróżnicowany wachlarz objawów. Zależą one nie tylko od zainfekowanego narządu ale także, w dużym stopniu, od rozwijającej się odpowiedzi układu immunologicznego. Ostra faza choroby trwa do 4 tygodni. Jednak u około 10% ozdrowieńców przez okres od 4 do 12 tygodni utrzymują się objawy takie jak: uporczywy kaszel, przewlekłe zmęczenie, duszność, tachykardia, utrata pamięci lub niezdolność do koncentracji, trudności w zasypianiu, bezsenność, ból głowy czy bóle stawów [1]. Dolegliwości i objawy, rozwijające się w trakcie lub po przebyciu COVID-19, trwające dłużej niż 12 tygodni i niewynikające z innego rozpoznania, określono jako zespół post-COVID-19 [1].

Co oznacza termin „mgła mózgowa”?

Jedną z istotnych postaci zespołu post-COVID-19 jest tzw. mgła mózgowa. Składają się na nią objawy takie jak: zaburzenia koncentracji, zaburzenia pamięci krótkotrwałej oraz dezorientacja. Etiologia tych zaburzeń nie jest do końca poznana. Prawdopodobnie związane są z bezpośrednim uszkodzeniem mózgu przez wirusa, działaniem stresu oksydacyjnego spowodowanego zapaleniem [2] lub pojawiają się wtórnie jako efekt niedotlenienia mózgu w ostrej fazie infekcji [1]. Szacuje się, że mgła mózgowa występuje u 28-34% osób po przechorowaniu COVID-19 i może się utrzymywać nawet do kilku miesięcy [1]. Zaburzenia koncentracji po przebyciu COVID-19 mogą być częścią powirusowego zespołu zmęczeniowego (post viral fatigue syndrome – PVFS), wśród objawów którego stwierdza się także: zmęczenie wywołane zwykłą aktywnością fizyczną, zaburzenia snu i nietolerancję ortostatyczną (niezdolność do przebywania zbyt długo w pozycji stojącej) [3].

Jak pomóc pacjentom z zespołem post -COVID-19?

Dotychczas nie ma skutecznej metody leczenia PVFS ani mgły mózgowej. Wśród zaleceń wymienia się wysoką higienę układu nerwowego: dużo odpowiedniego snu i odpoczynku, ograniczenie stresu, odpowiednie nawodnienie organizmu, umiarkowaną ale stałą aktywność fizyczną, interakcje społeczne (unikanie samotności), stosowanie zbilansowanej diety – w razie potrzeby uzupełnianie jej odpowiednimi witaminami i innymi składnikami [1,3].

Źródła:

1. Charakterystyka choroby COVID-19, objawy oraz skutki zdrowotne. Rekomendacje i doświadczenia polskich klinicystów, Rada programowa „Nauka przeciw pandemii”, Warszawa, 5 maja 2021 r.
2. Mironova G.D. et al., Prospects for the use of regulators of oxidative stress in the comprehensive treatment of the novel Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) and its complications, European Review for Medical and Pharmacological Sciences, 2020; 24: 8585-8591
3. Shepherd Ch., POST COVID-19 FATIGUE, POST/LONG COVID-19 SYNDROMES AND POST-COVID ME/CFS, WWW.MEASSOCIATION.ORG.UK, SEPTEMBER 2020