Prezerwatywy, żele intymne  –  składy, oznaczenia na opakowaniach – na co zwracać uwagę?

W dzisiejszym, dynamicznym świecie pacjent odwiedzający aptekę z zamiarem zakupu prezerwatyw czy żeli intymnych to codzienność farmaceutów. Szerokie portfolio produktów pozwala na dostosowanie produktów do preferencji pacjenta, a farmaceuci odgrywają kluczową rolę jako źródło informacji. Na co warto zwrócić uwagę doradzając pacjentowi prezerwatywy lub żele intymne?

Dlaczego warto stosować prezerwatywy?

Do najczęściej wybieranych metod antykoncepcyjnych należy prezerwatywa. Jest to jedna z najpopularniejszych metod, ze względu na aspekt ekonomiczny, łatwość użytkowania oraz powszechną dostępność. Prezerwatywy męskie są wykonane z lateksu, poliuretanu bądź poliizoprenu. Dodatkową korzyścią jest ochrona przed chorobami przenoszonymi drogą płciową i przed zakażeniem wirusem HIV. Niekiedy zawierają środek plemnikobójczy, żel stymulujący, substancję kontrolującą wytrysk lub lubrykant. Są zakładane bezpośrednio przed stosunkiem płciowym i służą do jednorazowego użytku [1].

Czy prezerwatywy są bezpieczne dla alergików?

Prezerwatywy mogą być wykonane z lateksu i u niektórych osób mogą powodować alergię. Objawami nadwrażliwości może być pokrzywka kontaktowa, kontaktowe zapalenie skóry lub świąd. Alergia może dotyczyć również partnerek, powodując pokrzywkę kontaktową głównie skóry okolicy krocza i podbrzusza, a czasem zapalenie czerwieni wargowej. Objawy alergii mogą pojawić się kilka dni po kontakcie z prezerwatywą[2]. W przypadku uczulenia na lateks zaleca się stosowanie prezerwatyw wykonanych z poliizoprenu lub poliuretanu [1].

Jak wybrać odpowiednią prezerwatywę?

Dobierając prezerwatywę należy wziąć pod uwagę kilka istotnych aspektów.

1. Rozmiar. Jest to jeden z najważniejszych aspektów, który zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność, ale również odpowiedni komfort stosowania. Standardowy rozmiar prezerwatywy to ok. 18 cm długości oraz 52-56 mm średnicy. Rozmiary prezerwatyw dotyczą głównie ich średnicy. Zbyt ciasna prezerwatywa może powodować ucisk i niesie za sobą ryzyko pęknięcia. Z kolei, zbyt duży rozmiar może być powodem zsunięcia się prezerwatywy.
2. Grubość. W aptekach możemy znaleźć prezerwatywy od bardzo cienkich do grubych. Mitem jest przekonanie, że grubsze prezerwatywy zapewniają lepszą ochronę. Podobnie jak pogląd o większej skuteczności stosowania dwóch prezerwatyw naraz.
3. Dodatkowe cechy. Wypustki i prążkowania powodują dodatkowe doznania dla partnerki. Lubrykant zapewnia większe nawilżenie i zwiększa komfort używania, a obecność benzokainy przedłuża czas trwania stosunku. Żel stymulujący może powodować uczucie rozgrzania, chłodzenia i mrowienia, dostarczając jeszcze większej przyjemności.

Co to są lubrykanty?

Lubrykanty to środki nawilżające, ułatwiające odbycie stosunku. Dostępne w różnych formach żeli, płynów oraz kremów; pełnią istotną rolę w poprawie komfortu podczas stosunku seksualnego.

Jakie są rodzaje lubrykantów?

• na bazie wody
• na bazie oleju
• na bazie silikonu.

Lubrykanty na bazie wody

Lubrykanty na bazie wody najczęściej posiadają najbardziej naturalny skład, w związku z tym istnieje niskie ryzyko wystąpienia podrażnień lub alergii. Nie tworzą plam oraz mogą być stosowane z prezerwatywami lateksowymi i nie lateksowymi. Wadą wodnego lubrykantu jest konieczność częstej aplikacji, ze względu na szybkie wnikanie w skórę.

Lubrykanty na bazie oleju

Lubrykanty na bazie oleju to środki nawilżające zawierające w składzie oleje naturalne lub oleje mineralne. Obecnie są najrzadziej spotykane. Mogą powodować uszkodzenie prezerwatyw i nie nadają się do użytku wewnętrznego.

Lubrykanty na bazie silikonu

Lubrykanty na bazie silikonu najbardziej zwiększają siłę poślizgu podczas stosunku. Charakteryzują się dużą trwałością i nie wymagają tak częstej reaplikacji co lubrykanty na bazie wody. Mogą być bezpiecznie stosowane razem z prezerwatywami, należy jednak zachować ostrożność w połączeniu z akcesoriami silikonowymi.

Kiedy stosować lubrykanty?

Lubrykanty mogą być stosowane u kobiet borykających się z nadmierną suchością pochwy. Te problemy często dotykają pacjentek narażonych na przewlekły stres, będących w okresie laktacji, stosujących antykoncepcję hormonalną lub terapię hormonalną. Żele intymne zaleca się nie tylko w celu łagodzenia fizycznego dyskomfortu, ale także jako środek wspomagający intensywność doznań podczas stosunku. Istnieją specjalne preparaty przeznaczone do masażu ciała, dostosowane do różnych preferencji pacjentów [3]. 

Źródła:

1. Konieczna A.; Postacie leków antykoncepcyjnych; Farmacja Polska, 2020, 76(9): 527–536; DOI: 10.32383/farmpol/128706.] [dostęp: 25.01.2023]
2. https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/alergeny/kontaktowe/57814,uczulenie-na-lateks [dostep: 25.01.2023]
3. Kennedy CE, Yeh PT, Li J, Gonsalves L, Narasimhan M. Lubricants for the promotion of sexual health and well-being: a systematic review. Sex Reprod Health Matters. 2021;29(3):2044198. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8942543/ [dostęp: 25.01.2023]