Zaloguj się
20.08.2024 | 8 min czytania
W ostatnich latach zainteresowanie mikrobiotą człowieka i jej wpływem na zdrowie znacząco wzrosło, również w obszarze dermatologii. Od trądziku, przez atopowe zapalenie skóry, aż po łuszczycę – probiotyki mogą okazać się cennym wsparciem w terapii tych problemów dermatologicznych. Czy probiotyki mogą stać się kluczem do pięknej i zdrowej skóry?
W ostatnich latach rosnące zainteresowanie mikrobiotą człowieka i jej wpływem na zdrowie przyniosło liczne badania nad rolą probiotyków w różnych schorzeniach. Mikrobiota, czyli zespół drobnoustrojów zasiedlających organizm człowieka, odgrywa kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu, w tym również wpływa na stan skóry [1]. WHO definiuje probiotyki jako żywe mikroorganizmy, podawane w odpowiednich ilościach, które wywierają korzystny efekt zdrowotny. Stanowią one jedno z narzędzi w walce z problemami dermatologicznymi [2]. W artykule przeanalizujemy, jak probiotyki mogą wspierać zdrowie skóry i jakie jest ich potencjalne zastosowanie.
Badania pokazują, że ok. 85% młodych osób cierpi na trądzik pospolity. Jest to jedno z najczęściej występujących schorzeń dermatologicznych [3]. Patogeneza trądziku jest złożona i obejmuje m.in. zwiększone wydzielanie łoju, zaburzenia keratynizacji, kolonizację mieszków włosowych przez bakterie Cutibacterium acnes oraz stan zapalny w obrębie jednostek włosowo-łojowych [4].
Istnieje wiele metod leczenia trądziku, stosuje się leki systemowe, leki miejscowe. Warto pamiętać, że bardzo istotna jest prawidłowa pielęgnacja skóry w trądziku [5].
W ostatnich latach coraz większą uwagę zwraca się na rolę mikrobiomu skóry i jelit w rozwoju oraz leczeniu trądziku. Badania sugerują, że probiotyki mogą modulować odpowiedź immunologiczną organizmu oraz wpływać na skład mikroflory jelitowej, co może przekładać się na poprawę stanu skóry. Na przykład, badania wykazały, że spożywanie fermentowanych produktów mlecznych zawierających Lactobacillus może prowadzić do redukcji produkcji sebum i zmniejszenia liczby zmian trądzikowych [6].
Inne badania potwierdziły, że probiotyki mogą działać synergistycznie z antybiotykami, zmniejszając jednocześnie ryzyko wystąpienia skutków ubocznych związanych z ich stosowaniem [7]. Warto również zauważyć, że stosowanie probiotyków w formie preparatów miejscowych może być porównywalnie skuteczne do tradycyjnych metod leczenia, takich jak nadtlenek benzoilu, w redukcji zapalnych zmian skórnych [8].
Wiedza na temat wpływu mikrobiomu na skórę otwiera nowe możliwości terapeutyczne w leczeniu trądziku, co może być istotnym krokiem w kierunku bardziej skutecznych i bezpiecznych metod leczenia.
Atopowe zapalenie skóry (AZS), jest przewlekłą chorobą zapalną skóry, która dotyka od 10% do 30% dzieci. Choroba ta często pojawia się już w wieku niemowlęcym i zwykle ustępuje przed okresem dojrzewania, choć u niektórych pacjentów może utrzymywać się również w wieku dorosłym. Egzema jest często pierwszym objawem atopii i wiąże się z innymi chorobami alergicznymi, takimi jak astma, alergiczny nieżyt nosa czy alergie pokarmowe. Przebieg AZS charakteryzuje się nawracającymi epizodami zaostrzeń i remisji, co utrudnia kontrolę nad chorobą [9]. Skład mikrobiomu jelitowego u pacjentów z egzemą różni się od osób zdrowych, co sugeruje potencjalny związek między mikrobiotą a rozwojem choroby [10].
Badanie Navarro-López z 2018 roku oceniało skuteczność mieszanki doustnych probiotyków w leczeniu AZS oraz ich wpływ na potrzebę stosowania miejscowych sterydów. Po 12 tygodniach obserwacji w grupie probiotycznej zaobserwowano znaczną redukcję wskaźnika SCORAD (skala oceniająca stopień nasilenia atopowego zapalenia skóry) oraz zmniejszenie stosowania sterydów w leczeniu zaostrzeń [11]. W 2021 roku Michelotti przeprowadził badanie, które wykazało, że suplementacja wybranymi szczepami probiotyków Lactobacillus poprawiła gładkość i nawilżenie skóry, obniżyła wskaźnik SCORAD i poziomy markerów zapalnych u dorosłych z AZS [12].
Kolejne badanie z 2022 roku, przeprowadzone przez Prakoeswę, oceniało efekty suplementacji Lactobacillus plantarum IS-10506 na wskaźnik SCORAD oraz poziomy różnych markerów immunologicznych u dorosłych z AZS. Wyniki pokazały, że suplementacja probiotykami obniżała poziom IL-4 i IL-17 oraz podwyższała poziom IFN-γ i Foxp3+, co wskazuje na modulację odpowiedzi immunologicznej [13].
Łuszczyca, jest jedną z najczęstszych przewlekłych chorób zapalnych skóry, charakteryzuje się obecnością rumieniowych łusek, grudek i blaszek, często swędzących i bolesnych [14]. Choroba ma podłoże immunologiczne z genetyczną predyspozycją, jednak jej pełna etiologia pozostaje nieznana, co utrudnia skuteczne leczenie [15]. W ostatnich latach rosnące zainteresowanie budzi rola mikrobiomu w patogenezie i terapii łuszczycy [16].
Badania pokazują, że u pacjentów z łuszczycą często występuje dysbioza mikrobioty jelitowej, co może mieć związek z przebiegiem choroby [17]. Przykładem jest przypadek 47-letniej pacjentki z łuszczycą krostkową, która nie reagowała na tradycyjne leczenie, a zastosowanie probiotyku Lactobacillus sporogenes doprowadziło do ustąpienia objawów i złagodzenia zmian skórnych [18]. W innym badaniu, podwójnie zaślepionym i kontrolowanym placebo, 26 pacjentów z łuszczycą przyjmowało probiotyk Bifidobacterium infantis 35,624 przez 6-8 tygodni, co skutkowało obniżeniem poziomu cytokin prozapalnych w osoczu i złagodzeniem objawów choroby [19].
Również badanie Navarro-Lopez z 2019 roku, obejmujące 12-tygodniową obserwację pacjentów z łuszczycą plackowatą, wykazało, że 66,7% pacjentów stosujących probiotyki osiągnęło znaczną poprawę, redukując wskaźnik PASI (Psoriasis Area and Severity Index) o 75%. Co więcej, analiza mikrobioty jelitowej potwierdziła skuteczność probiotyków w modulacji składu mikroflory, co przyczyniło się do obniżenia ryzyka nawrotu choroby [20].
Kolejne badanie, przeprowadzone w 2021 roku przez Moludi, wykazało, że 8-tygodniowa suplementacja probiotykami u pacjentów z łuszczycą plackowatą prowadziła do poprawy jakości życia, zmniejszenia objawów depresji oraz obniżenia poziomów markerów zapalnych, takich jak IL-6 i hs-CRP [21].
Podsumowując, probiotyki wykazują obiecujący potencjał terapeutyczny w dermatologii, szczególnie w leczeniu chorób zapalnych skóry. Badania sugerują, że probiotyki mogą modulować odpowiedź immunologiczną, co prowadzi do zmniejszenia stanów zapalnych oraz poprawy jakości skóry. Dzięki tym właściwościom probiotyki mogą stanowić wartościowe uzupełnienie tradycyjnych terapii, otwierając nowe perspektywy w leczeniu i poprawie zdrowia pacjentów.
Piśmiennictwo:
Praktyka apteczna
Pacjent z naciągniętym mięśniem w Twojej aptecePacjent z urazem mięśni to codzienność farmaceutów. Naciągnięcie nie...
Praktyka apteczna
Pacjent z naciągniętym mięśniem w Twojej aptecePacjent z urazem mięśni to codzienność farmaceutów. Naciągnięcie nie...
Praktyka apteczna
Program „Drobne dolegliwości”- oficjalne polskie zaleceniaOpieka farmaceutyczna w Polsce to nadal dla wielu farmaceutów temat nieodgadnionej...
Praktyka apteczna
Jakie badania diagnostyczne mogą być wykonywane przez farmaceutę w aptece?Wprowadzenie możliwości wykonywania wybranych badań diagnostycznych przez...
REKLAMA
Materiały i treści opublikowane na stronie, jak również jej projekt graficzny jako całość, podlega ochronie prawnej, w tym na mocy przepisów prawa autorskiego, prawa własności przemysłowej oraz ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zabronione jest powielanie lub wykorzystywanie w inny sposób jakichkolwiek materiałów i treści w całości jak i w części bez pisemnej zgody administratora strony wskazanego w nocie prawnej. Zamieszczanie linków do strony lub do treści w niej zawartych jest dopuszczalne tylko do celów prywatnych, niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.